Πόσο απατεώνας είναι κάποιος όταν ικανοποιεί τις βαθύτερες ανάγκες του άλλου για επιβεβαίωση; όταν κολακεύει και επαινεί μια ανύπαρκτη αντικειμενικά (για τους άλλους) αρετή, αλλά τόσο ζωντανή ως αξία για τον ίδιο τον άνθρωπο; Η απάντηση δεν είναι εύκολη, όταν βγεις από το Θέατρο Κοτοπούλη, μετά την παράσταση του έργου Το ημερολόγιο ενός απατεώνα του Οστρόφσκι.
Ο Οστρόφσκι, δεν πήρε ποτέ το πτυχίο του στη Νομική. Το 1843 εργάστηκε σε δικαστήριο της Μόσχας και το 1850 με τη δημοσίευση του έργου του «Ο χρεωκόπος» λόγω της ανελέητης σάτιρας στις δήθεν χρεωκοπίες που εξασφάλιζαν έσοδα στους αστούς, απολύθηκε και τέθηκε σε αστυνομική επιτήρηση, ενώ και η λογοκρισία απαγόρευσε το έργο.
O Αλέξανδρος Οστρόφσκι (1823 – 1886), ο πατριάρχης του ρωσικού ρεαλιστικού θεάτρου, έχει γράψει πάνω από 40 δράματα, και είναι ο κατ᾽ εξοχήν πληθωρικός δραματουργός του 19ου αιώνα. Παρόλο που προηγείται ο Γκόγκολ, θέτει τις βάσεις με ένα εντυπωσιακό εθνικό ρεπερτόριο για τους επόμενους Continue reading →
Κρίμα… Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης είχε στη διάθεσή του ίσως τη σημαντικότερη από άποψη εξοπλισμών σκηνή της Ελλάδας, του Θεάτρου Κοτοπούλη, είχε έναν θίασο με εκπληκτικούς ηθοποιούς με επικεφαλής την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και τον Άκη Σακελλαρίου, και όμως το αποτέλεσμα ήταν ανιαρό. Δεν ήμουν ο μόνος που αναρωτήθηκε πού στο καλό πήγε η ιστορία του Σαίξπηρ… Και προς τι όλη αυτή παράσταση;
Ελίζαμπεθ Τέιλορ και Ρίτσαρντ Μπάρτον στην κινηματογραφική εκδοχή της Στρίγγλας σε σκηνοθεσία Φράνκο Τζεφιρέλι (1967).
Ο σκηνοθέτης πομποδώς δήλωσε στην Καθημερινή ότι η ομαδική δουλειά των προβών οδήγησε σε μία «όχι πειραματική, πάντως αρκετά προκλητική σκηνική ανάγνωση του έργου – με την έννοια ότι απαιτεί από τον θεατή ενάργεια…». Μακάρι να ήταν προκλητική η ανάγνωση και η κατανόηση του σαιξπηρικού κειμένου που έχει κριθεί αρνητικά για τον μισογυνισμό του, όπου η γυναίκα οφείλει να υπακούσει στην αντρική εξουσία. Μακάρι να υπήρχε μια πρόκληση που να λειτουργούσε αφυπνιστικά. Εκτός εάν εννοείται ως πρόκληση η παράθεση γκαγκς και φτηνών αυτοσχεδιασμών εκ μέρους των ηθοποιών, που σε έναν καχύποπτο θεατή εγείρει το ερώτημα της παρουσίας και της δράσης του σκηνοθέτη στον πολυμελή θίασο.
Αναρωτιέται κανείς πόσο νεωτερικός είναι κάποιος σήμερα που εξαγγέλει ότι οι ήρωες θα φοράνε σύγχρονα κοστούμια ή όταν συνοψίζει την ερμηνεία του έργου στα εξής: «Για μένα η όλη παράσταση είναι η οπτική ενός άντρα σήμερα και η σημασία της εικόνας που έχουν οι άλλοι για μας. Ο Πετρούκιο δεν καταπιέζει, αντίθετα απελευθερώνει την Κατερίνα, γιατί έχει την ικανότητα να δει ότι πρόκειται για μια γυναίκα έξυπνη και δυναμική, αλλά εγκλωβισμένη στην εικόνα της» (στην Καθημερινή, βλ. παραπάνω). Ωραία είναι όλα αυτά, αλλά πώς τα υλοποιείς είναι το ζήτημα πείθοντας για την άποψή σου…
Έτσι, τα μήλα της Ελένης Μανωλοπούλου, αιωρούνταν νεκρά στη σκηνή του Κοτοπούλη χωρίς τη ζωογόνα πνοή των υποκριτών, που εξαντλήθηκαν σε πήγαινε έλα, εισόδους κι εξόδους, άνευ νοήματος και άνευ σκηνικών αρμών.
Δεν θέλω να αδικήσω κανέναν. Γράφω για όσα ένιωσα. Ενδεχομένως, το αποτέλεσμα να ήταν διαφορετικό σε έναν μικρότερο χώρο, με μια σκηνή που δεν θα άφηνε έκθετα τα σώματα των ηθοποιών, όπως η σκηνή του Κιμούλη που φιλοξενεί προσωρινά το Εθνικό. Μπορεί μετά την πρεμιέρα της Τετάρτης με το αλλοπρόσαλλο κοινό από κριτές ριάλιτι σόου έως υπουργούς και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και με δεκάδες νέους ηθοποιούς ανάμεσα να είναι αλλιώς τα πράγματα. Το εύχομαι.
Νοστάλγησα να ακούσω σωστά αρθρωμένο το δροσερό κείμενο, χωρίς κόλπα και σκηνοθετισμούς, να απολαύσω την ιστορία του Πετρούκιου και της Κατερίνας χωρίς την εμμονή να αναδειχτεί κάτι σύγχρονο. Και κυρίως χωρίς το άγχος να εκσυγχρονίσω κάτι που έχει παλιώσει…
Ardalion 